|
ADS-B: Het grote kabeltjestopic
|
| Mark den Besten |
Geplaatst op 15-12-2009 23:41
|
Lid
Berichten: 65
Sinds: 01.09.08
|
SBerendes schreef:
Op Salland hebben wij allemaal LX Flarms. Hierbij is er maar één (RJ12) extensie poort.
Nu is dus de vraag of hij nu ook de nodige FLARM data uitschakeld voor bijv de Butterfly..
luxe hoor, butterflys in clubkisten 
Als je toch butterfly's installeert, zou ik die LX-rommel verkopen en een TRX-2000 aanschaffen...
http://volkslogge...;Itemid=95
Note that the standard NMEA-0183 baud rate is only 4.8 kBaud. Nevertheless a lot of NMEA-compatible devices can properly work with higher transmission speeds, especially at 9.6 and 19.2 kBaud. As any sentence can consist of 82 characters maximum with 10 bit each (including start and stop bit), any sentence might take up to 171 ms (at 4.8k Baud), 85 ms (at 9.6 kBaud) or 43 ms (at 19.2 kBaud). This limits the overall channel capacity to 5 sentences per second (at 4.8k Baud), 11 msg/s (at 9.6 kBaud) or 23 msg/s (at 19.2 kBaud). If too many sentences are produced with regard to the available transmission speed, some sentences might be lost or truncated.
In principe heb je maar 1 sentence per seconde nodig voor ADS-B.
Ik heb niet helemaal scherp hoeveel sentences flarm genereerd. Als ik seeyou op m'n PDA uitlees dan heb ik zo'n 2 a 3 regels per seconde. Dan kan je er dus nog twee kisten bij hebben in je bel voordat het lijntje vol loopt... Ook is me niet helemaal duidelijk welke volgorde Flarm hanteerd. ALs het positiesignaal altijd eerst komt, is er natuurlijk ook niets aan de hand...
Misschien iets voor je test met de TM250 in de Alpen Karel?
Gewijzigd door Mark den Besten op 15-12-2009 23:42 |
| |
|
|
| jaspergrannetia |
Geplaatst op 16-12-2009 06:16
|
Lid
Berichten: 243
Sinds: 17.12.08
|
Bier schreef:
Als je een Butterfly aansluit via RJ-45 zal de flarm overschakelen op een baudrate van 19200. Ik weet niet of ie dat ook doet via de RJ12 poort, ik denk eigenlijk van wel.
De combi van een transponder en flarm gaat dus niet werken als je ook nog een Butterfly display wil hebben. Of je moet weer in een bluebox van 695 euro willen investeren.
Bij mij blijven de ADS-b draadjes dus lekker onbenut. Iemand trouwens een idee wat dit betekent voor het toch al niet geringe stroomverbruik van "het apparaat dat niemand wil" ?
Bier, volgens mij kun je je Zandah ook wel gebruiken als NMEA-bron, toch?
Kun je toch nog fijn een kabeltje in elkaar krimpen. |
| |
|
|
| dingetje |
Geplaatst op 16-12-2009 17:22
|
Lid
Berichten: 518
Sinds: 01.09.08
|
Is het niet gewoon zo dat de TRT800 (of welke XPDR dan ook) gewoon filtert op de RMC sentence?
m.a.w. het maakt helemaal niet uit wat voor data stream je aanbiedt zolang die RMC er maar tussen staat?
Of stuurt het apparaat dom door wat wordt aangeboden?
Antoine Megens
Aero Club Salland  |
| |
|
|
| Mark den Besten |
Geplaatst op 16-12-2009 20:15
|
Lid
Berichten: 65
Sinds: 01.09.08
|
roeles schreef:
De FLARM specs staan gewoon online.
Dat weten we, de link staat eerder in dit draadje:
https://www.zweef...#post_3934
roeles schreef:
Als FLARM zo stom is om het lijntje te vol te duwen (je hebt immers daar ook de snelheid ingesteld, dus hij weet echt wel hoe hard 't kan), dan denk ik dat je ook nog weleens halve sentences kan krijgen zoals daar ook al staat. En dat kan ook best wel je positie signaal zijn.
Flarm gaat juist heel slim om met de data die het verstuurt.
Flarm maakt onderscheidt tussen gevaarlijke objecten (PFLAU) en ongevaarlijke objecten (PFLAA). De eerste kun je nergens uitzetten, en zul je dus altijd zien op je display. De tweede werkt alleen bij 19.2kBaud of hoger, vanwege de datahoeveelheid.
RMC is alleen beschikbaar op de data poort (t.b.v. pda, ads-b etc), en niet op de extensiepoort (t.b.v. flarm display), en wordt elke seconde gestuurd.
Flarm stuurt volgens het boekje met 4.8kBaud:
- PFLAU (1 x per sec)
- GPRMC (1 x per sec) (deze willen we dus hebben voor ADS-B...  )
- GPGGA (1 x per sec) (sataliet fixdata)
- PFLAA werkt dus niet bij 4.8kBaud.
- PGRMZ (barometric altitude), alleen als je flarm z'n NMEA van een flight compu / Garmin ontvangt.
- Alle overige sentences, TXT/GSA/LAV/LAR/LAE/ alle LAC , Slecht incidenteel, of alleen bij opstart, en wordt wel gelogd in logfile.
Mijn conclusie:
1) Butterfly en ADS-B op hetzelfde NMEA signaal is waarschijnlijk mogelijk, (weet niet of butterfly 4,8kBaud slikt), maar je verliest functionaliteit met je butterfly. Tenzij je de butterfly als normaal flamdisplay wil gebruiken, dus alleen voor waarschuwingen, en geen belang hecht aan de tactische informatie die de butterfly geeft.
2) Misschien valt het vollopen van het lijntje allemaal wel mee, omdat de PFLAA wordt genegeerd bij 4.8kBaud. Er blijven dus in de praktijk drie regeltjes per seconde op het lijntje over, en er passen er minimaal 5 op...
Misschien dat anderen een andere conclusie trekken..
Maar goed, dat is de theorie, Karel en Ruud: leuk voer voor jullie testjes...  |
| |
|
|
| Mark den Besten |
Geplaatst op 16-12-2009 20:19
|
Lid
Berichten: 65
Sinds: 01.09.08
|
dingetje schreef:
Is het niet gewoon zo dat de TRT800 (of welke XPDR dan ook) gewoon filtert op de RMC sentence?
m.a.w. het maakt helemaal niet uit wat voor data stream je aanbiedt zolang die RMC er maar tussen staat?
Of stuurt het apparaat dom door wat wordt aangeboden?
Zoals ik het begrijp filtert een TRT800 inderdaad gewoon de RMC sentences.
De data specificatie van LX is niet zo goed beschreven als Flarm. Je zou het ns kunnen testen door alle NMEA-sentences te selecteren bij bijvoorbeeld een LX-5000, en dan de bautrate op 4800 houden. Benieuwd of het "P" teken dan nog verschijnt in de testmodus van de TRT800. |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 20-12-2009 10:37
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
kpt9 schreef:
De verbinding moet enkeldraads worden uitgevoerd. De retour gaat via de minus van de voedingaansluitingen (die dus heel degelijk moet zijn). Gebruik een microonfoonkabel waarbij de kern het NMEA signaal transporteert en de mantel (de afscherming) éénzijdig aan Gnd wordt verbonden.
Bij de FLARM gebruik je contact 5 van de RJ45 (de grote) connector. Deze draad moet bij de Becker en de TRT800 transponder aangesloten worden op pin 12 van J8. De afscherming van deze draad bij de Becker op pin3 of pin 21, bij de TRT800 op pin 15 (éénzijdig dus).
waarom eenzijdig aarden? kan me voorstellen dat dat beinvloeding van het signaal beperkt, maar ik ben toch een beetje huiverig om niet de beide GND's met elkaar te verbinden. Om de referentiespanning via het voedingscircuit te gebruiken vind ik eng, omdat bij een beetje weerstand in het circuit, de spanning van het signaal wel eens je electronica kan verzieken.
wat is de achtergrond van het niet tweezijdig aarden?
gr
peter
Gewijzigd door maaikgollef op 20-12-2009 11:29 |
| |
|
|
| kpt9 |
Geplaatst op 20-12-2009 17:25
|
Lid
Berichten: 136
Sinds: 02.09.08
|
Ha Peter,
Je moet eenzijdig aarden omdat je anders een lage weerstandslus maakt waarin vrij grote stromen kunnen gaan lopen en je signaal verzieken. Fraai is deze oplossing niet, een aparte gnd voor het signaal zonder verbinding met de voedingsgnd is fraaier, maar helaas wordt dat bij de transponders zo niet uitgevoerd. Een degelijke gnd verbinding van de units met de voedingsbron voor de voeding+signaal is dus wel nodig
Gr.
Karel T |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 26-12-2009 16:50
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
volgens het volgende schema moet GND wel degelijk gekoppeld worden bij RS232, het is de pin layout van het dure EMSS kabeltje van Filser:
http://www.funkwerk-avionics.com/cms/upload/Downloads/Handbuecher/03.2123.010.71d_Rev1.02_090424_web.pdf, pagina 20.
De reden waarom ie zo duur is ben ik overigens ook achter denk ik: er zit een EEPROM in met de vliegtuigcode, in de stekker aan de TRT-kant (OT: dus de TRT kan worden uitgewisseld, maar de stekker niet??). aan de seriele kant is het rechttoerechtaan. No rocket science.
Als dat aansluitschema voor RS232 geldt, lijkt me dat ook het geval voor de Flarmversie van RS232
gr
peter
|
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 27-12-2009 22:43
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
Het lijkt gelukt. Vandaag een redbox aan een TRT800 geknoopt volgens bovenstaande schema's en geconfigureerd. De display van de TRT geeft inderdaad aan dat ie een connectie heeft (een enkele dot links langs de kant) en in testmodus zie je dat positiegegevens worden doorgegeven.. ik denk wel dat een deel van de NMEA/Flarm stream voor de TRT inderdaad onleesbare sentences levert. Af en toe knippert een E naast de p.
Morgen verder experimenteren en stroomverbruik checken, werkt ie bijvoorbeeld actief of passief. Documentatie is onduidelijk, het display levert geen uitsluitsel. Nu maar wachten op "test-weer". Gelukkig worden de dagen al langer
Gewijzigd door maaikgollef op 27-12-2009 22:53 |
| |
|
|
| kpt9 |
Geplaatst op 27-12-2009 23:13
|
Lid
Berichten: 136
Sinds: 02.09.08
|
maaikgollef schreef:
volgens het volgende schema moet GND wel degelijk gekoppeld worden bij RS232, het is de pin layout van het dure EMSS kabeltje van Filser:
http://www.funkwerk-avionics.com/cms/upload/Downloads/Handbuecher/03.2123.010.71d_Rev1.02_090424_web.pdf, pagina 20.
De reden waarom ie zo duur is ben ik overigens ook achter denk ik: er zit een EEPROM in met de vliegtuigcode, in de stekker aan de TRT-kant (OT: dus de TRT kan worden uitgewisseld, maar de stekker niet??). aan de seriele kant is het rechttoerechtaan. No rocket science.
Als dat aansluitschema voor RS232 geldt, lijkt me dat ook het geval voor de Flarmversie van RS232
gr
peter
Ha Peter,
Wil je niet in de war brengen, maar als je op pin 5 of 9 van de RS-232 connector ook een verbinding met gnd krijgt na het inpluggen van de NMEA source (bijv. FLARM of Colibri o.d.) dan heb je een keurige aardlus gemaakt. Mag van mij als je dat zo wilt.
Gr.
Karel T |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 28-12-2009 07:59
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
ben ik me bewust karel, dank. Heb het zonder geprobeerd, en daarbij werd geen signaal doorgegeven. Mèt wel. Maar zoals gezegd ga ik vandaag verder met meten en experimenteren. Misschien dat we iets over het hoofd hebben gezien en we 'm weer loskoppelen. Ik hou je waarschuwing in het achterhoofd.
================================= edit ===============================
heb inmiddels stroomverbruik getest. Zonder ondervraging verbruikt de TRT ~260mAh. De flarm doet 30mAh, zowel los als gekoppeld aan elkaar. Ondervragingen zijn ook niet goed te testen op de grond, heb het diamantje linksboven maar een paar keer zien knipperen.
Er is geen verschil tussen mode-s en ADS-B gebruik, althans niet dat ik zie. Zie ook geen actieve responses of zo.
heb tevens contact gehad met de heren achter casper.frontier.nl en ze hebben me verzekerd dat er géén filter aanstaat en ook wij zichtbaar zouden moeten worden als we hoog genoeg vliegen om voor de antenne in Haarlem zichtbaar te zijn. zal zo ook eens uitrekenen hoe hoog dat is. Tijd om de motorzwever eens van flarm en een kabeltje te voorzien, daar wordt nog mee gevlogen
gr Peter
Gewijzigd door maaikgollef op 29-12-2009 22:02 |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 18-01-2010 21:56
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
In de manual van de TRT800 staat over extended squitter
Replies on Interrogations
Extended Squitter (ADS-B out)
• Appears per reply
• Appears while squittering (autonomous transmitting without any interrogation)
Ik kan niet vinden wat het autonoom zenden triggert. niet in de manual en niet met google. Als de boel zodanig is geconfigureerd dat positie-info wordt geaccepteerd en meegestuurd, zie ik ook geen toename, alleen de verwachte response op ondervraging (diamantje linksboven).
iemand hier een idee of autonoom zenden überhaupt een feature is en hoe dit aan/uit gezet wordt? Niet dat ik er op zit te wachten, maar ik zie gewoon iets anders dan staat beschreven, lijkt het
alvast dank
peter
Peter Schellenberg
Aeroclub Salland |
| |
|
|
| Mark den Besten |
Geplaatst op 19-01-2010 22:45
|
Lid
Berichten: 65
Sinds: 01.09.08
|
maaikgollef schreef:
In de manual van de TRT800 staat over extended squitter
Replies on Interrogations
Extended Squitter (ADS-B out)
• Appears per reply
• Appears while squittering (autonomous transmitting without any interrogation)
Ik kan niet vinden wat het autonoom zenden triggert. niet in de manual en niet met google. Als de boel zodanig is geconfigureerd dat positie-info wordt geaccepteerd en meegestuurd, zie ik ook geen toename, alleen de verwachte response op ondervraging (diamantje linksboven).
iemand hier een idee of autonoom zenden überhaupt een feature is en hoe dit aan/uit gezet wordt? Niet dat ik er op zit te wachten, maar ik zie gewoon iets anders dan staat beschreven, lijkt het
peter
Zodra je een GPS signaal aansluit en juist hebt geconfigureerd zal de TRT800 altijd "autonomous transmitten". Voor juiste configuratie: RTFM: http://www.funkwe...24_web.pdf
Lees vanaf pagina 30.
Je moet dus de IDENT knop 47 seconden ingedrukt houden om in het setup menu te komen, dan via een aantal maal "mode" kun je "GPS" instellen. Deze kan op NMEA worden gezet middels de draaiknop.
suc6. |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 20-01-2010 16:52
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
Mark den Besten schreef:
Zodra je een GPS signaal aansluit en juist hebt geconfigureerd zal de TRT800 altijd "autonomous transmitten". Voor juiste configuratie: RTFM: http://www.funkwe...24_web.pdf
Lees vanaf pagina 30.
Je moet dus de IDENT knop 47 seconden ingedrukt houden om in het setup menu te komen, dan via een aantal maal "mode" kun je "GPS" instellen. Deze kan op NMEA worden gezet middels de draaiknop.
suc6.
Heb je het zelf al eens uitgeprobeerd? Daar was ik ook al achter anders zou ik nooit een "p"in testmodus krijgen (positie-info). NMEA instellen als input stream werkt allang. Ook krijg ik E-tjes als er onbekende (flarm) sentences langskomen.
Het autonoom zenden zou je moeten zien aan het flikkerende diamantje danwel het stroomverbruik. Dat is dus niet het geval. Het opvreten van de sentences staat volgens mij los van het zenden. Het instellen van dat laatste kan ik dus niet vinden
Bottomline, dat R van TFM heb ik al een paar keer gedaan. Bedankt voor de tip.
Peter Schellenberg
Aeroclub Salland |
| |
|
|
| dingetje |
Geplaatst op 20-01-2010 17:55
|
Lid
Berichten: 518
Sinds: 01.09.08
|
Mode S Extended Squitter
The most recent and most compelling use of Mode S has been in the area of Automatic Dependent Surveillance-Broadcast (ADS-B). Under ADS-B, each aircraft periodically broadcasts its identification, position, and altitude. These broadcasts can be received by ground sensors and other aircraft for surveillance. This system of broadcast addresses the major deficiency of TCAS -- accuracy. In the TCAS system, aircraft positions are only accurate to a few degrees; thus, the accuracy of TCAS decreases with distance. Moreover, the reliance on transmission timing for range data in TCAS is error-prone. The method used by ADS-B avoids this problem.
The Mode S extended squitter (also known as the GPS squitter) is a component of ADS-B which was proposed, developed, and demonstrated by Lincoln Labs. A participating aircraft broadcasts (``squits'') positional information using a modified Mode S transponder. The positional information comes from a source of global navigation, such as a Global Positioning Satellite (GPS) receiver. The Mode S extended squitter is a smooth upgrade from traditional Mode S. According to Steve Bussolari, project leader at Lincoln Labs, ``The notion behind the Mode S extended squitter is that it works seamlessly with the existing system.'' Paul Drouilhet adds, ``The GPS squitter is an expansion of the signal...What has changed is that GPS squitter adds to the broadcast, GPS info...the previous Mode S squitter [just] broadcasts altitude. The GPS Squitter has taken [Mode S], added more bits and in those bits, transmits information as derived from GPS.'' The Mode S extended squitter was demonstrated by Lincoln Labs and the FAA in Boston and the Gulf of Mexico in 1994, and is one of three candidates being considered by the FAA for ADS-B.
bron: http://web.mit.ed...today.html
Key is hierbij de kreet "periodically broadcasts". De vraag die hier dus ligt is, gaat dat automatisch of moet je daar iets voor doen?
Gezien de metingen en waarnemingen lijkt het er op dat iig de TRT800 niets extra's van zichzelf doet want anders had je dit toch moeten zien in ofwel het stroomverbruik ofwel het bovengenoemde flikkerende diamantje?
Gewijzigd door dingetje op 20-01-2010 17:56
Antoine Megens
Aero Club Salland |
| |
|
|
| Mark den Besten |
Geplaatst op 23-01-2010 18:07
|
Lid
Berichten: 65
Sinds: 01.09.08
|
maaikgollef schreef:
Het autonoom zenden zou je moeten zien aan het flikkerende diamantje danwel het stroomverbruik. Dat is dus niet het geval. Het opvreten van de sentences staat volgens mij los van het zenden. Het instellen van dat laatste kan ik dus niet vinden
Misschien is de handleiding niet helemaal "in sync" met jouw transponder(display).
In de manual die ik gebruik (2007) wordt aangegeven dat squittering met een "S" wordt aangegeven, en niet met een diamond, zoals in de handleiding van 2009. Extended Squitter wordt met een "E" aangegeven. Heb nog een linkje gevonden: http://www.funkwe...800_IO.pdf
Daar staat ook:
transmitted at random intervals uniformly distributed over the range from 0.8 to 1.2 seconds,
full self-verification of data and occurrence
Dat klopt aardig met wat ik zie: ongeveer elke seconde knippert er een "E" in de normale modus.
Overigens had ik die "E" ook al voordat ik een ADS-B had aangesloten. Dat zou betekenen dat een TRT-800 altijd autonoom squittert? |
| |
|
|
| Jip |
Geplaatst op 24-01-2010 00:21
|
Lid
Berichten: 74
Sinds: 24.12.08
|
maaikgollef schreef:
heb tevens contact gehad met de heren achter casper.frontier.nl en ze hebben me verzekerd dat er géén filter aanstaat en ook wij zichtbaar zouden moeten worden als we hoog genoeg vliegen om voor de antenne in Haarlem zichtbaar te zijn. zal zo ook eens uitrekenen hoe hoog dat is. Tijd om de motorzwever eens van flarm en een kabeltje te voorzien, daar wordt nog mee gevlogen
Heb toevallig recentelijk precies het zelfde gedaan. Ik had jouw posting nog niet gezien.
Maar het antwoord was inderdaad het zelfde: geen filter op airliners...
Toch opvallend dat er zo weinig general aviation/VFR verkeer op te zien is op hun site, heb tot nu toe uitsluitend lijnvluchten kunnen zien! Zijn er dan zó weinig mensen - ook buiten de zweefvliegerij - die ADS-B ondersteunen?
Wat ook opvallend is op die Casper site, is de hoogte waarop vliegtuigen verdwijnen. Dus de minimale hoogte waarop die antenne nog iets ontvangt; dit varieert nog al. Soms verdwijnen ze op 1500ft, soms gaat het ontvangst van landende vliegtuigen door tot +- 10ft !
Ik vermoed dat ze ook landende vliegtuigen door extrapoleren tot de grond, kan haast niet anders.
[edit]
Heb nog eens gekeken op Casper, maar je ziet de posities telkens even updaten (schokje), en vervolgens verder gaan (extrapoleren). Ik neem aan dat de schokjes in dit geval updates van de ontvanger zijn. Dat is goed nieuws; bij landende vliegtuigen heb ik nog zo'n update gezien op 150ft = 45m. Oke, ik weet dat de ontvanger in Haarlem dus vrij dicht bij Schiphol staat, maar het is ook bekend dat de antenne tussen dichte bebouwing staat. Ik hoop dat wij soortgelijke ontvangstresultaten kunnen gaan behalen.
[/edit]
Binnen niet al te lange tijd willen wij een aantal test(vluchten) doen met een TRT800A & ADS-B out. Meer hierover later...
Verder: goed om te horen dat er zo veel mensen bezig zijn om ADS-B te ondersteunen! Op deze manier krijgen we straks eindelijk iets terug van de investeringen in transponders!
Gewijzigd door Jip op 24-01-2010 00:30
________________________
Jip van Akker
Friese Aero Club
iGlide - navigatie app voor zweefvliegers
GliderTracking |
| |
|
|
| Frank Hiemstra |
Geplaatst op 07-02-2010 13:38
|
Superbeheerder
Berichten: 502
Sinds: 01.09.08
|
Moet er een minor change aangevraagd worden voor de inbouw van een dergelijk kabeltje?
Hoe hebben jullie dat gedaan?
Gewijzigd door Frank Hiemstra op 07-02-2010 13:49 |
| |
|
|
| maaikgollef |
Geplaatst op 07-02-2010 17:21
|
Lid
Berichten: 318
Sinds: 06.09.08
|
Frank Hiemstra schreef:
Moet er een minor change aangevraagd worden voor de inbouw van een dergelijk kabeltje?
Hoe hebben jullie dat gedaan?
gewoon koppelen dat kabeltje en de XPDR configureren. We hebben iig verder niets aangevraagd. Maar goed. Eerst maar even het seizoen afwachten om te zien of het überhaupt werkt.
Peter Schellenberg
Aeroclub Salland |
| |
|
|
| zendesigner |
Geplaatst op 08-02-2010 13:52
|
Lid
Berichten: 349
Sinds: 02.09.08
|
iemand dit al gedaan voor de garrecht transponder ?
BS |
| |
|
